Katar u niemowląt – przyczyny, objawy, leczenie

Z tego artykułu dowiesz się od lekarzy:
  • Skąd bierze się katar u niemowląt i małych dzieci?
  • Jak sobie z nim radzić?
  • Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
Katar u niemowląt

Moje niemowlę ma katar – CO ROBIĆ?

Kliknij na kafelek by poznać odpowiedź!

KIEDY UDAĆ SIĘ DO LEKARZA?

Katar u niemowląt i małych dzieci jest zazwyczaj łagodnym objawem przeziębieniowym wymagającym głównie troskliwej opieki i oczyszczania nosa. Są jednak sytuacje, w których dziecko wymaga pilnej kontroli lekarskiej:

  1. Gdy dziecko ma mniej niż 3 miesiące i pojawi się u niego gorączka (temperatura powyżej 38 °C).
  2. Mimo oczyszczenia nosa dziecko oddycha szybciej niż zwykle lub ma długie przerwy w oddychaniu (bezdechy), wkłada duży wysiłek w oddychanie i/lub intensywnie kaszle.
  3. Skóra dziecka ma inny niż zwykle kolor (blady lub siny); jest apatyczne, nie chce pić, mało siusia.
  4. Dziecko ogólnie wygląda źle lub występują inne objawy, które Cię zaniepokoiły.
A.
Moja 5-miesięczna córeczka ma od dzisiaj katar i lekki kaszel, nie gorączkuje. Po zakropleniu nosa i odciągnięciu kataru aspiratorem jest pogodna i aktywna. Oddycha spokojnie.
B.
Mój 2-miesięczny synek ma od 2 dni katar i kaszel, dzisiaj pojawiła się gorączka 39 stopni, męczy się mocno podczas karmienia. Nie radzę sobie z tym katarem, martwię się.
Spis treści

Skąd bierze się zatkany nos i katar u niemowląt?

test

Powody zapchanego noska i kataru u niemowląt

Najczęstsze przyczyny zatkanego nosa u niemowląt są takie same jak u starszych dzieci i osób dorosłych – są to infekcje wirusowe. Najczęściej pospolite przeziębienia o łagodnym przebiegu, podczas których dochodzi do obrzęku błony śluzowej nosa i wytwarzania wydzieliny (w tym miejscu przypominamy, że kolor wydzieliny nie świadczy o przyczynie infekcji – zmiana koloru z wodnistego na żółty/zielony jest naturalną konsekwencją działania układu odpornościowego i nie świadczy o zakażeniu bakteryjnym).

U niemowlęcia może pojawić się też kaszel związany ze spływaniem kataru po tylnej ścianie gardła oraz objawy ogólne jak drażliwość, stan podgorączkowy lub gorączka.

Do rzadszych przyczyn zatkania nosa należą: alergia, infekcje bakteryjne, wady w obrębie twarzoczaszki i inne.

Jakie problemy może powodować zatkany nos u niemowlaka?

Pierwszy rok życia dziecka jest czasem intensywnego wzrostu oraz rozwoju i nazywamy go okresem niemowlęcym. Rozwój ten dotyczy również układu oddechowego. Przez pierwszych 6 miesięcy życia niemowlę oddycha prawie wyłącznie przez nos. A fakt, że tak mały człowiek nie potrafi sam wydmuchać z niego zalegającej wydzieliny ani inaczej w efektywny sposób go oczyścić, może powodować problemy (niekiedy poważne). Zmniejszenie powierzchni, przez którą powietrze jest w stanie wpłynąć do dróg oddechowych (za sprawą zalegającego kataru), sprawia, że dziecko musi wkładać więcej wysiłku, by ta sama objętość powietrza znalazła się w płucach. Ta, wydawałoby się, błaha dolegliwość może niekiedy przysparzać problemów, na przykład:

  1. Zwiększoną męczliwość przy karmieniu (zarówno z piersi, jak i butelką).
  2. Zmniejszenie jakości snu (rodziców również).
  3. W skrajnych przypadkach duży wysiłek może być potrzebny do samego oddychania.
  4. Może dojść do nadkażeń bakteryjnych.
  5. W przypadku infekcji grypy, RSV czy COVID-19 może dojść do zajęcia dolnych dróg oddechowych i cięższego przebiegu infekcji.

Jak postępować w przypadku kataru u niemowląt i czy należy udać się do lekarza?

Jak radzić sobie z katarem u niemowlęcia?

Podstawą jest oczywiście oczyszczanie nosa. Nie ma leków zwalczających wirusy wywołujące przeziębienie, a lista preparatów działających objawowo u niemowląt i małych dzieci jest krótka. Pomocne może być kilka metod:

  1. Zapewnienie najlepszego do oddychania powietrza – chłodnego i nawilżonego.
  2. Dbanie o dobre nawodnienie dziecka.
  3. W przypadku występowania gęstej wydzieliny w nosie użycie preparatów soli fizjologicznej, wody morskiej.
  4. Odsysanie wydzieliny za pomocą gruszki lub specjalnego aspiratora (np. katarka).
  5. Stosowanie preparatów obkurczających błonę śluzową nosa (np. Nasivin baby) – można je stosować od 3 miesiąca życia, nie należy ich stosować dłużej niż 7 dni.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Każde dziecko do 3 miesiąca życia z objawami infekcji, a w szczególności z gorączką, powinno być pilnie zbadane przez lekarza. Jeśli starsze niemowlę jest w dobrym stanie (nie występują czerwone flagi omówione na górze artykułu), jest aktywne i pogodne, nie ma problemów z oddychaniem, pije chętnie, a wydzielinę z nosa udaje się efektywnie usunąć, to można zaczekać z kontrolą u lekarza kilka dni.

Jak radzić sobie z katarem u niemowlęcia?

Podstawą jest oczywiście oczyszczanie nosa. Nie ma leków zwalczających wirusy wywołujące przeziębienie, a lista preparatów działających objawowo u niemowląt i małych dzieci jest krótka. Pomocne może być kilka metod:

  1. Zapewnienie najlepszego do oddychania powietrza – chłodnego i nawilżonego.
  2. Dbanie o dobre nawodnienie dziecka.
  3. W przypadku występowania gęstej wydzieliny w nosie użycie preparatów soli fizjologicznej, wody morskiej.
  4. Odsysanie wydzieliny za pomocą gruszki lub specjalnego aspiratora (np. katarka).
  5. Stosowanie preparatów obkurczających błonę śluzową nosa (np. Nasivin baby) – można je stosować od 3 miesiąca życia, nie należy ich stosować dłużej niż 7 dni.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Każde dziecko do 3 miesiąca życia z objawami infekcji, a w szczególności z gorączką, powinno być pilnie zbadane przez lekarza. Jeśli starsze niemowlę jest w dobrym stanie (nie występują czerwone flagi omówione na górze artykułu), jest aktywne i pogodne, nie ma problemów z oddychaniem, pije chętnie, a wydzielinę z nosa udaje się efektywnie usunąć, to można zaczekać z kontrolą u lekarza kilka dni.

Masz pytania do lekarzy?

Poznaj nasze kursy, które zbierają rzetelne informacje o leczeniu najczęstszych infekcji a także pozwolą Ci zadawać pytania lekarzom. Ucz się razem z nami! 😊

Jak leczyć chore dziecko?
Jak leczyć chore dziecko?
  • Jak skutecznie leczyć katar, kaszel i ból gardła u dziecka?
  • Jak opanować biegunkę i jelitówkę u dziecka?
  • Kiedy trzeba zgłosić się z dzieckiem do lekarza?
Jak leczyć infekcje dorosłych?
Jak leczyć infekcje dorosłych?
  • Jak skutecznie leczyć katar, ból gardła, gorączkę i zatoki?
  • Jakie preparaty mogą zaszkodzić zdrowiu?
  • Kiedy należy pilnie zgłosić się do lekarza?
Czy treść artykułu była praktyczna?
Administratorem danych jest Najprościej Mówiąc Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu ul. Podlaska 15, 60-623 Poznań, z którym można skontaktować się pod adresem biuro@najprosciejmowiac.pl. Przysługuje Ci prawo dostępu do danych, ich sprostowania, ograniczenia przetwarzania, przenoszenia, wycofania zgody, wniesienia sprzeciwu oraz złożenia skargi do organu nadzorczego. Szczegółowe informacje o przetwarzaniu dostępne są w Polityce prywatności.
Dziękujemy za Twoją opinię 🎉
Chcesz świadomie uczyć się o zdrowiu wraz ze wsparciem lekarzy?
Zapisz się do naszego newslettera i otrzymuj materiały edukacyjne, informacje o nowych artykułach, kursach i zniżkach.
Zapisz się

Źródła

  1. G. Chirico, F. Beccagutti, Nasal obstruction in neonates and infants, „Minerva Pediatrics” 2010, tom 62, nr 5.
  2. G. Chirico, G. Quartarone, P. Mallefet, Nasal congestion in infants and children: a literature review on efficacy and safety of non-pharmacological treatments, „Minerva Pediatrics” 2014, tom 66, nr 6.
  3. Colds in children, „Paediatrics & Child Health” 2005, tom 10, nr 8.
  4. ERC, PRC, Wytyczne resuscytacji 2021, red. wyd. pol. J. Andres, Kraków 2021.