Angina – definicja, diagnostyka, leczenie
- Czym jest angina i ile trwa?
- Jak leczyć anginę?
- Kiedy należy zgłosić się do lekarza z bólem gardła?
BOLI MNIE GARDŁO – CO ROBIĆ?
Kliknij na kafelek by poznać odpowiedź!
KIEDY UDAĆ SIĘ DO LEKARZA?
Ból gardła najczęściej ma łagodne podłoże i towarzyszy przeziębieniu (angina wirusowa) lub paciorkowcowemu zapaleniu gardła (angina bakteryjna – wtedy wymaga podania antybiotyku). Może to być jednak dolegliwość świadcząca o innych chorobach, również tych groźnych. Pilnie skontaktuj się z lekarzem:
- Jeśli bólowi gardła towarzyszy zły stan ogólny lub niepokojące objawy (jak na przykład trudności w oddychaniu, zaburzenia świadomości).
- Ból gardła jest bardzo silny (szczególnie jednostronny) lub uniemożliwia przyjmowanie płynów (nie możesz pić).
- Jeśli występuje szczękościsk (brak możliwości otworzenia ust), obrzęk twarzy/szyi lub ślinotok.
- Jeśli ból gardła jest nietypowy (na przykład promieniuje do klatki piersiowej).
Definicja, objawy i diagnostyka anginy
Definicja anginy
Angina to zapalenie błony śluzowej gardła, któremu często towarzyszy zajęcie migdałków podniebiennych wywołane przez:
- wirusy – najczęściej (90–95% u dorosłych),
- bakterie – u dorosłych bardzo rzadko, u dzieci częściej – przez paciorkowca Streptococcus pyogenes.
Objawy anginy
- silny ból gardła, również przy przełykaniu,
- nagły początek – ból gardła pojawia się nagle, w ciągu kilku godzin,
- stan podgorączkowy lub gorączka (czyli temperatura >38,0 stopni) i ogólne rozbicie,
- wysięk na migdałkach,
- powiększenie węzłów chłonnych na szyi.
Diagnostyka anginy
Zdecydowana większość angin ma podłoże wirusowe. Badaniem, które pozwala wykluczyć infekcję bakteryjną, jest szybki wymaz na paciorkowce (tzw. Strep test), który możesz kupić w aptece i wykonać w domu samodzielnie, przed wizytą u lekarza. Inne objawy anginy potwierdza lekarz podczas zbadania Cię w gabinecie.
Leczenie anginy
Co możesz zrobić?
W zdecydowanej większości przypadków angina jest chorobą, na którą nie ma leczenia przyczynowego, czyli takiego, które zlikwiduje wirusa wywołującego anginę. To, co możesz robić, to stosować leczenie objawowe analogiczne do tego w przy przeziębieniu:
- odpoczynek, pozostanie w domu,
- nawadnianie (regularne nawilżanie gardła powinno złagodzić ból),
- zadbanie o nawilżenie powietrza,
- przyjmowanie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych (jak np. ibuprofen, paracetamol),
- stosowanie preparatów znieczulających i odkażających do gardła w sprayu,
- leczenie objawowe miejscowe (leki przeciwbólowe w sprayu do gardła).
Antybiotyki nie działają na anginy wywołane zakażeniem wirusowym. Niestety mimo to są w tej infekcji nadużywane i stosowane zupełnie niepotrzebnie.
Kiedy użycie antybiotyków jest uzasadnione?
Tylko w przypadku podejrzenia bakteryjnego podłoża anginy – potwierdzonego za pomocą pozytywnego wyniku Strep testu lub w razie pewności lekarza co do takiego podłoża po zbadaniu pacjenta. Antybiotykiem pierwszego wyboru jest wtedy penicylina, czyli np. Ospen.
Co możesz zrobić?
W zdecydowanej większości przypadków angina jest chorobą, na którą nie ma leczenia przyczynowego, czyli takiego, które zlikwiduje wirusa wywołującego anginę. To, co możesz robić, to stosować leczenie objawowe analogiczne do tego w przy przeziębieniu:
- odpoczynek, pozostanie w domu,
- nawadnianie (regularne nawilżanie gardła powinno złagodzić ból),
- zadbanie o nawilżenie powietrza,
- przyjmowanie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych (jak np. ibuprofen, paracetamol),
- stosowanie preparatów znieczulających i odkażających do gardła w sprayu,
- leczenie objawowe miejscowe.
Antybiotyki nie działają na anginy wywołane zakażeniem wirusowym. Niestety mimo to są w tej infekcji nadużywane i stosowane zupełnie niepotrzebnie.
Kiedy użycie antybiotyków jest uzasadnione?
Tylko w przypadku podejrzenia bakteryjnego podłoża anginy – potwierdzonego za pomocą pozytywnego wyniku Strep testu lub w razie pewności lekarza co do takiego podłoża po zbadaniu pacjenta. Antybiotykiem pierwszego wyboru jest wtedy penicylina, czyli np. Ospen.
Zapisz się do naszego newslettera i otrzymuj materiały edukacyjne, informacje o nowych artykułach, kursach i zniżkach.
Ucz się zdrowia z darmowymi kursami!
Poznaj niezbędną wiedzę, która da Ci poczucie kompetencji i oszczędzi samodzielnego poszukiwania odpowiedzi.
- Jak działa tarczyca i co oznaczają badania TSH, fT3, fT4 i USG? Czym jest niedoczynność tarczycy i choroba Hashimoto? Leki i diety: bezlaktozowa, bezglutenowa, przeciwzapalna, goitrogeny, suplementy.
- Dlaczego wykonuje się badania krwi, moczu i badania obrazowe? Jak się do nich przygotować i jak przebiegają? Co oznaczają wyniki badań i ich zaburzenia?
- Jak leczyć katar, kaszel i ból gardła i biegunkę u dziecka? Kiedy zgłosić się do lekarza?
- Czym są i jak krok po kroku przebiegają: narkoza, znieczulenie zewnątrzoponowe i podpajęczynówkowe? Co dzieje się podczas operacji?
- Czym jest i jak objawia się nadciśnienie? Jak mu zapobiegać? Jak mierzyć ciśnienie? Jak leczyć nadciśnienie - rola leków oraz zmiany stylu życia (w tym diety).
- Jak skutecznie leczyć katar, ból gardła, gorączkę i zatoki? Jakich preparatów nie warto kupować? Czym różnią się od siebie infekcje? Kiedy i na co warto się szczepić?
Źródła
- A. Gładysz, P. Sawiec, Choroby zakaźne. Choroby wirusowe. Choroba przeziębieniowa (przeziębienie), w: Interna Szczeklika. Mały podręcznik 2023/24, red. P. Gajewski, Kraków 2023.
- Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego, red. W. Hryniewicz, P. Albrecht, A. Radzikowski, Warszawa 2016, antybiotyki.edu.pl.
- L. Szenborn, P. Sawiec, J. Mrukowicz, Choroby układu oddechowego. Ostre zapalenie gardła i migdałków (angina), w: Interna Szczeklika. Mały podręcznik 2023/24, red. P. Gajewski, Kraków 2023.